Wat is een ESG-rapportage en wat betekent het voor jouw bouw- of techniekbedrijf?

Als professional in de bouw- en technieksector ben je ongetwijfeld bekend met het belang van duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Tegenwoordig hoor je de term ESG, wat staat voor Environmental, Social and Governance, steeds vaker in het bedrijfsleven en dus ook in de bouw- en techniekbranche. In dit blog vertellen we je graag wat ESG precies inhoudt, wat ESG-rapportages zijn en wat het betekent voor jou als bouwer.

Wat is ESG?

ESG verwijst naar drie belangrijke pijlers waarop bedrijven beoordeeld worden: milieu (Environmental), sociale aspecten (Social) en goed ondernemingsbestuur (Governance). Het idee achter ESG-doelstellingen is dat bedrijven niet alleen financiële resultaten moeten behalen, maar ook rekening moeten houden met hun impact op het milieu, hun impact op de samenleving en het juiste bestuur. Het gaat dus om het zoeken naar de juiste balans tussen opbrengsten, sociale belangen en eventuele schade aan het milieu, én transparantie in de rapportage daarover.

Wanneer je het hebt over ESG-normen, gebruik je deze drie belangrijke pijlers om je duurzaamheid en ethische weerslag te meten. Veel mensen denken bij ESG of duurzaamheid vooral aan zaken als energieverbruik, klimaat en CO2-uitstoot, maar het gaat ook over bijvoorbeeld gezondheid, veiligheid en transparantie.

ESG in de bouw- en technieksector

Ook in de bouw- en technieksector wordt ESG steeds belangrijker, want (naar verwachting) vanaf boekjaar 2025 moeten alle middelgrote en grote bedrijven rapporteren over hun ESG-impact. Dat betekent dat ze gedetailleerde rapportages aan moeten kunnen leveren over duurzame ontwikkelingsdoelen en hun impact op alle drie de aspecten: duurzaamheid, sociaal en bestuur. En dan gaat het niet alleen om de impact die ze zelf creëren, maar die van de hele keten. De exacte ingangsdatum van de wetswijziging is nog niet bekend, omdat deze onder andere afhankelijk is van goedkeuring door de Eerste en Tweede Kamer. Vooralsnog is de verwachting dat de wijziging ingaat vanaf 2024, voor rapporten die in 2025 worden gepubliceerd.

Voorbeeld uit de praktijk

Een voorbeeld van een bedrijf dat al volop bezig is met het onderdeel duurzaamheid en het rapporteren daarover, is Hoppenbrouwers Techniek. Duurzaamheid is voor hen een belangrijk speerpunt binnen de organisatie. Zo verlaagden ze hun CO₂-voetafdruk afgelopen jaar met 18,8% en staat de komende jaren verdere reductie op de planning.

Hoppenbrouwers werkt aan de hand van de CO₂-prestatieladder, een instrument dat Nederlandse bedrijven en overheden helpt bij het reduceren van CO₂. Niet alleen in de bedrijfsvoering, maar ook in projecten én in de keten. Naast dat het verlagen van de CO₂-voetafdruk voordelig is voor het milieu en de samenleving, heeft het ook voordelen voor organisaties: het vertaalt zich in lagere energiekosten, materiaalbesparing en innovatiewinst.

Voor bedrijven in de bouw en techniek betekent de opkomst van ESG dat er meer aandacht moet worden besteed aan duurzaamheid, sociale verantwoordelijkheid en goed ondernemingsbestuur.

Wat verandert er voor bouwers?

Voor bouw- en techniekbedrijven betekent de opkomst van ESG dat er meer aandacht moet worden besteed aan duurzaamheid, sociale verantwoordelijkheid en goed ondernemingsbestuur. Bouwprojecten hebben vaak een grote invloed op het milieu en de omgeving waarin ze plaatsvinden. Door ESG-factoren te integreren in de bedrijfsstrategie kunnen bouwers zich richten op duurzame bouwmethoden, het verminderen van milieueffecten en het creëren van positieve sociale impact. En zelfs al zou je dit niet belangrijk vinden, dan moet je wel. Als je straks een omgevingsvergunning wil aanvragen, wordt de toekenning hiervan onder andere beoordeeld op de impact van het project op het milieu. Ook voor het bouwbesluit zul je moeten voldoen aan strenge eisen rondom duurzaamheid. Wil je mee blijven spelen in de toekomst, zul je dus mee moeten gaan in deze duurzame ontwikkelingen. Het goede nieuws is: daar word je niet slechter van, daarover hieronder meer. 

Is ESG verplicht?

Volgens planning gaat de wet vanaf 1 januari 2024 gelden voor alle bedrijven die nu onder de Non-Fiancial Reporting Directive (NFRD) vallen. Vanaf 2025 wordt rapportage over duurzaamheidsbeleid en prestaties ook verplicht voor alle middelgrote en grote bedrijven die daar nu nog niet onder vallen. Het gaat dan om bedrijven die voldoen aan minimaal 2 van de volgende eisen: meer dan €40 miljoen netto-omzet, meer dan €20 miljoen op de balans of vanaf 250 werknemers. 

Op dit moment is ESG-rapportage dus nog niet verplicht voor bedrijven in de bouwsector. En voor de kleine bouwers zal dat voorlopig ook nog niet het geval zijn, maar dat betekent niet dat er nog niet om gevraagd kan worden. De grote bouwers moeten namelijk rapporteren over hun hele keten, een keten waar jij als onderaannemer deel van uit kan maken. Bovendien hechten steeds meer investeerders, klanten en andere stakeholders waarde aan de ESG-prestaties van bedrijven, en dus ook van bouwers. Met name institutionele beleggers selecteren hun projecten al op basis van ESG-doelstellingen. 

Ook voor het verkrijgen van een financiering zul je steeds vaker je ESG-prestaties moeten aantonen. Het kan daarom gunstig zijn voor jouw bedrijf om nu al vrijwillig ESG-rapportages op te stellen en te publiceren, om zo transparantie en geloofwaardigheid te tonen aan externe partijen.

Bovenal zijn duurzame bouwwerken uitermate interessant voor investeerders.

Wat zijn de voordelen van ESG?

Het implementeren van ESG-principes binnen jouw bedrijf biedt verschillende voordelen. Allereerst kan het leiden tot kostenefficiëntie. Door duurzaam te bouwen ga je tenslotte zuiniger om met energie en materiaal, waardoor zowel je financiële resultaten als je milieuprestaties verbeteren. Daarnaast kan het bewust bezig zijn met sociale aspecten, zoals goede arbeidsomstandigheden en het betrekken van lokale gemeenschappen, bijdragen aan jouw duurzame en sociale imago. Dit kan helpen bij het aantrekken van getalenteerde medewerkers. Met je ESG-rapportages kun je aantonen dat jouw organisatie niet aan green washing doet, maar écht duurzaam handelt. Bovenal zijn duurzame bouwwerken uitermate interessant voor investeerders. Zij beleggen met een lange termijn focus en zijn daarom het meest geïnteresseerd in toekomstbestendige bouwwerken met een laag risico. Als bouwer wil je daar dus op inspelen.

Wat staat er in een ESG-rapportage?

Een ESG-rapportage geeft inzicht in de prestaties van een bedrijf op het gebied van milieu, sociale aspecten en goed ondernemingsbestuur. De rapportage bevat vaak kwantitatieve gegevens, zoals over energieverbruik, CO2-uitstoot, afvalscheiding, hergebruik van materialen en het aantal arbeidsongevallen. Daarnaast worden ook kwalitatieve aspecten belicht, zoals beleid op het gebied van diversiteit en inclusie, de betrokkenheid bij lokale gemeenschappen en de samenstelling van de Raad van Bestuur. Bedrijven moeten niet alleen rapporteren over hun eigen doelen en prestaties, maar ook over die van de hele keten. 

ESG-regelgeving

Hoewel ESG-rapportage momenteel nog niet verplicht is, is de verwachting dat er in de toekomst meer regelgeving zal komen op dit gebied. De criteria voor het maken van ESG-rapportages, worden stapsgewijs steeds strenger. De verwachting is dan ook dat na 2026 steeds meer, en ook kleinere, bedrijven hieraan zullen moeten voldoen. Het is daarom raadzaam om op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen en proactief te handelen om eenvoudig aan eventuele toekomstige vereisten voor ESG-rapportage te kunnen voldoen.

Het goede nieuws is; veel van de gevraagde informatie is waarschijnlijk al aanwezig binnen de organisatie.

Zelf starten met ESG

Als jouw bedrijf nog geen ESG-rapportages opstelt, maar wel geïnteresseerd is om hiermee te beginnen, zijn er verschillende stappen die je kunt nemen. 

1. Allereerst is het belangrijk om bewustwording te creëren binnen de organisatie over het belang van ESG en de voordelen die het kan bieden.
2. Vervolgens kun je interne ESG-doelstellingen vaststellen en een plan opstellen om deze doelstellingen te bereiken. Het goede nieuws is; veel van de gevraagde informatie is waarschijnlijk al aanwezig binnen de organisatie. 
3. De truc is om die informatie ook boven water te krijgen. Je systemen zijn hierbij essentieel. Wanneer je met een slim document management systeem (DMS) of Common Data Environment (CDE) werkt, is het eenvoudig om je ESG-prestaties te monitoren en hierover te rapporteren. 
4. Als alle informatie inzichtelijk is,  kun je in real time de voortgang meten en communiceren met belanghebbenden.

Conclusie

ESG-rapportages maken klinkt misschien als een hele klus, maar het biedt vooral een waardevol kader voor bedrijven in de bouwsector om duurzaamheid, sociale verantwoordelijkheid en goed ondernemingsbestuur te integreren in hun bedrijfsvoering. En door te werken met software voor de bouw maak je het verzamelen van de benodigde informatie en het opstellen van de rapportages een heel stuk eenvoudiger. Proactief handelen op het gebied van ESG, kan niet alleen positieve veranderingen teweegbrengen, het kan ook het concurrentievoordeel en de reputatie van jouw bedrijf vergroten.