Prefab bouwen is de toekomst – ben jij er klaar voor?

Geschreven door:

Stan Marks, juni 8, 2022

Jaarlijks gaan we (volgens plan) ‘even’ 100.000 nieuwe woningen neerzetten. Geen probleem dankzij: “Digitalisering, standaardisatie en industrialisatie.” We zetten gelijk ook nog wat andere ambitieuze projecten op de wensenlijst. Kan allemaal, want we gaan prefab bouwen. Dat gaat razendsnel en is heel makkelijk. Toch? Maar wat wordt er tegenwoordig eigenlijk met prefab bouwen bedoeld? En welke rol speelt digitalisering hierin?

Prefab is de toekomst.
Prefab is de toekomst.

Prefab is niet nieuw, wel modern

Bouwen met prefab-elementen is niet nieuw. Wie haast heeft, vindt op Wikipedia een foto van prefab-woning ‘Flevo’. Dat is een rijksmonument uit 1927. Toch zit prefab op dit moment in een stroomversnelling. Dat is niet raar. Prefab is een klassieke bouwmethode die zich uitmuntend digitaal laat ondersteunen. Het neemt, met recht, zijn plaats in tussen de andere grote onderwerpen: verbonden bouwplaats en digitalisatie van onderlinge samenwerking en de supply chain.

Lees hier alles over documenten managen.

Projectleiders kunnen [door Prefab] slimmer plannen.

Bouwproject plannen en uitvoeren met BIM

BIM (Bouwinformatiemanagement) is een voorbeeld van een systeem dat digitaal bouwen ondersteunt. Binnen dit model liggen niet alleen de bouwtekeningen vast, maar wordt ook de tijd gepland die nodig is om de bouw uit te voeren. Dat schept mogelijkheden. Projectleiders kunnen slimmer plannen. De hijskraan die betonnen vloeren voor de tweede verdieping moet leggen, is pas nodig als de zuilen van de eerste verdieping staan (om maar een voorbeeld te noemen). Dat kun je inschatten met BIM en meenemen in de planning.

Digitalisatie van de bouwketen

Digitalisatie van de bouwketen draait om meer dan BIM alleen. Het zou mooi zijn als alle bouwcombinaties, uitvoerders, fabrikanten en toeleveranciers informatie volledig konden uitwisselen binnen één standaard. Maar bedrijven die digitaliseren zien de omzet vaker groeien, ook als ze daarin geen bredere samenwerking zoeken. BIM is een mooi gegeven om mee te nemen bij nieuwe automatiseringsprojecten. Maar ook als je niet direct aanhaakt, kun je binnen jouw eigen organisatie de voordelen van digitalisatie benutten. 

Niet alleen plannen, maar ook uitvoeren

Prefab bouwen in de moderne zin gaat niet alleen om de kant-en-klare bouwdelen inzetten, maar vooral om de manier waarop de levering en plaatsing daarvan geadministreerd wordt. Een architect kan in zijn software direct gebruik maken van 3D-bouwblokken die berusten op de specificaties van de fabrikant. Op basis van die tekeningen plannen de installateurs modellen van de installaties. Door die data naar de projectomgeving te halen, kunnen samenwerking en afstemming beter begeleid worden. 

De projectomgeving van de projectleider is de spil voor allee gegenereerde data.

Planningssoftware 

De projectomgeving van de projectleider is de spil voor alle gegenereerde data. Stuklijsten, werkplanning, voortgangsrapportages en budgetbewaking komen hier samen. De projectleider koppelt uitvoerders aan sub-taken, ziet problemen ontstaan en houdt fabrikanten in de gaten. Een datapunt met betrekking tot prefab is de verwachte levertijd volgens de fabrikant. Op basis daarvan kun je transport plannen, machines huren, werkvoorbereiders inseinen en bouwvakkers inroosteren.

Robots, cobots en 3D-printers

Als we dit scenario nog iets verder doortrekken komen robots (werken zelfstandig) en cobots (werken samen met de mens) in zicht. Tekort aan personeel in de bouw moet uiteindelijk voor een deel met innovatie ondervangen worden. Als je weet welke prefab-delen je gebruikt, kun je zien wat je door robots zou kunnen laten plaatsen. Waar een robot niet voldoet, kan een cobot jouw mensen helpen. Die kan bijvoorbeeld lijmblokken aanreiken aan de bouwvakker die ze plaatst. Ook kan je 3D-printers voor de bouw in gaan zetten, graafmachines instellen op basis van aanwezige meetgegevens, en ga zo maar door.

Automatisering wordt onmisbaar

Klemborden en kladblokken zijn nog steeds in gebruik op de bouwplaats, maar automatisering wordt langzaam maar zeker onmisbaar. Kijk bijvoorbeeld naar de eis van Rijkswaterstaat dat inspectie op asbest en verwijdering daarvan in het LAVS (Landelijk Asbestvolgsysteem) gerapporteerd wordt. Alle betrokkenen in dit veld moeten dit digitale systeem gebruiken. De Wet Kwaliteitsborging gaat digitale registers inzetten om kwaliteitsborgers aan projecten te koppelen. Grotere bouwbedrijven sturen in toenemende mate alle betrokkenen in één projectsysteem aan. Als jouw eigen oplossing gewoon te koppelen is, hoeven jouw mensen niet ‘weer’ aan een nieuwe oplossing te wennen. 

Lees hier alles over kwaliteit borgen.

Eenvoudig gegevens tussen systemen uitwisselen

Als het gaat om automatisering biedt de cloud kansen om ook als middelgrote of kleine bouwonderneming mee te blijven doen. Deze ontwikkeling heeft de uitwisseling van gegevens tussen verschillende systemen eenvoudiger gemaakt. Je hoeft als bouwbedrijf niet met dezelfde software als alle anderen te werken. Die miljoeneninvestering van een internationaal conglomeraat hoef jij niet te matchen, als je gegevens maar flexibel te delen zijn.

Bouw jij mee aan 100.000 prefab-woningen per jaar?

Daar ligt een belangrijk actiepunt voor iedere ambitieuze bouwer. Weet jij of jouw voorraadbeheer, planning en dergelijke eenvoudig te delen zijn met derden? Is het antwoord ‘nee’, of ben je daar niet zeker van? Dan is het hoog tijd om hier eens naar te (laten) kijken. Als je mee wilt doen met de bouw van 100.000 prefab-woningen per jaar, of één van de andere bouwprojecten in Nederland ambieert, moet je klaar zijn om samen te werken aan digitaal aangestuurde prefab-projecten.